Ortopantomografi
Panoramik radyografi olarak da bilinen ortopantomografi tek bir filmle çene kemiklerinin, diş köklerinin ve dişlerin görüntülenmesini sağlayan radyolojik bir incelemedir. Filmde kemik yapısı, özellikle dişlerin boyutları, biçimi ve sayısı da belirgin olarak görülür. Bu özellik, çürük ve granülom gibi bozuklukların ve diş çıkarmaya bağlı bozuklukların tanısında önem taşır.
Diş tedavilerinde önemli bir yol göstericidir.
Ortopantomografi diş tedavilerinde de önemli bir yol göstericidir. Ortopantomografi çiğneme mekanizmasını görüntüleyerek kemiklerin, diş çürüklerinin ve dişin ucundaki gra-nülomlarm kesin biçimde ortaya konmasına olanak tanır.
Ortopantomografi için gerekli ışın dozu yüksek değildir. Filmin çekilmesinin hasta için özel bir zorluğu yoktur. İnceleme yapılırken toka,küpe ve kolye gibi takılar ile çıkarılabilir diş protezlerinin ağızdan çıkarılması gerekir. Ortopantomografi aygıtı alt çenenin dayandığı sabit bir kısım ile hasta başı çevresinde dönen hareketli bir kısımdan oluşur. İnceleme esnasında hareketli kısım hastanın başının çevresinde döner. Hareketli bölümün bir tarafında röntgen ışın kaynağı, öbür tarafında ise içinde filmin olduğu kaset yer alır. Hastanın başı iki ucun arasına yerleştirilir. Aygıtın hareketi sırasında başın,çenenin ve dudakların kesinlikle hareketsiz kalması gerekmektedir. İnceleme süresi birkaç saniyedir.
Diş travmaları çocukluk çağının önemli sağlık problemlerinden birini oluşturmaktadır
Çocuklarda ortopantomografi, diş bozukluklarım ortaya koymanın yanı sıra dişlerin çıkmasıyla ilgili gelişim evrelerinin incelenmesini sağlar. Ayrıca olası diş kistlerinin varlığının kesin biçimde belirlenmesi, bozuk diş yapılarının değerlendirilmesi, bunların yerleşiminin saptanması ve dişin çıkmasını güçleştiren olası engellerin kesin biçimde tanınması açısından yararlı bir incelemedir. Dişlerin düzeltilmesini amaçlayan bir ortodontik tedavi söz konusu olduğunda öncelikle ortopantomografiye başvurulur.